Porter’s competitive forces model คือ

Porter’s competitive forces model

สภาวะแวดล้อมในการดำเนินธุรกิจ ถือเป็นสิ่งสำคัญที่ต้องนำมาพิจารณาในการวางแผนกลยุทธ์ของบริษัท การวางแผนกลยุทธ์จะไม่ประสบความสำเร็จ หากปราศจากการวิเคราะห์ สภาวะแวดล้อม ความรุนแรงของการแข่งขัน และอุตสาหกรรมหรือตลาดเป้าหมาย การวิเคราะห์แรงกระทบทั้ง 5 จะช่วยให้เข้าใจถึงโครงสร้าง แนวโน้มหลัก และแรงกระทำต่างๆ ที่จะมีผลกระทบต่อความสามารถในการทำกำไรในอุตสาหกรรมหรือตลาดเป้าหมาย ช่วยให้ทราบถึงจุดแข็งและจุดอ่อนที่เกี่ยวข้องกับอุตสาหกรรมและคู่แข่ง เห็นภาพแนวโน้มและภัยคุกคามในอุตสาหกรรม และทราบว่าอุตสาหกรรมกำลังจะโตขึ้นหรือถดถอยลง

สิ่งที่ต้องมีวิเคราะห์ใน 5 Forces Model มีอะไรบ้าง?

1. ภัยคุกคามจากคู่แข่งหน้าใหม่(Threat of new entrants) – คุณต้องดูว่าคู่แข่งหน้าใหม่สามารถเข้ามาทำธุรกิจแข่งขันกับคุณได้ง่ายหรือไม่ ซึ่งการมีคู่แข่งเข้ามาทำธุรกิจเดียวกับคุณเยอะๆผลเสียที่จะหลีกเลี่ยงไม่ได้เลยก็คือผลกำไรที่จะลดลง ลองจินตนาการว่าตลาดคือเค้กก้อนหนึ่ง จากเดิมมีคนที่กินเค้กก้อนนั้นอยู่แค่สามคน ทุกคนกินอิ่ม ถึงแม้ว่าแต่ละคนจะได้กินไม่เท่ากัน แต่ก็ยังอิ่ม แต่พอมีคนมาร่วมวงมากขึ้น ส่วนแบ่งของแต่ละคนก็เริ่มได้น้อยลงเพราะมีตัวหารมากขึ้น จากที่ทุกคนเคยอิ่ม กลับกลายเป็นต้องแข่งขันกันว่าใครจะกินเค้กได้ไวกว่าเพื่อให้ตัวเองอิ่ม แน่นอนคนที่เร็วกว่า(แข็งแรงกว่า)ย่อมกินอิ่มก่อนคนที่ช้ากว่าเสมอ

ปัจจัยที่ชี้ว่าภัยคุกคามจากคู่แข่งหน้าใหม่ในธุรกิจโรงแรมจะมากหรือน้อยอาจมีได้ดังนี้

อัตราการทำกำไรของธุรกิจ

นโยบายของรัฐ

โครงสร้างต้นทุน

เงินลงทุน

ความแตกต่างของสินค้า(โรงแรม)

ความจงรักภักดีของลูกค้า

2. ภัยคุกคามจากสินค้าทดแทน(Threat of substitutes) – สินค้าของคุณสามารถถูกทดแทนโดยสินค้าอื่นได้ไหม แล้วผลลัพท์เหมือนกันหรือไม่ ยกตัวอย่างเช่นแบรนด์น้ำอัดลม Pepsi Vs. Coke เวลาไปร้านอาหารถ้าอยากดื่มอย่างหนึ่ง แต่มีอีกอย่าง เราก็สามารถดื่มแทนได้โดยไม่รู้สึกถึงความแตกต่าง

ลูกค้าโรงแรมก็อาจจะคิดเหมือนกันเมื่อเปรียบเทียบโรงแรมคุณกับธุรกิจห้องพักชนิดอื่นๆ

ลองดูว่ามีปัจจัยอะไรบ้างที่ส่งผลกระทบต่อภัยคุกคามของสินค้าทดแทน

ราคา

ความง่ายในการเปลี่ยน

ต้นทุนในการเปลี่ยน

คุณภาพ

จำนวนทางเลือกของลูกค้า

แนวโน้มผู้บริโภค

3. อำนาจต่อรองของลูกค้า(Bargaining power of buyers) – ลูกค้ามีอำนาจมากแค่ไหนที่จะส่งผลกระทบต่อธุรกิจของคุณ มีปัจจัยใดบ้างที่ลูกค้ามีอำนาจในการกำหนดสิ่งต่างๆให้คุณต้องทำตามหรือเปลี่ยนแปลงเพื่อรักษาและดึงดูดลูกค้า ซึ่งปัจจัยอาจมีดังนี้

อัตราจำนวนลูกค้าต่อจำนวนโรงแรมในตลาด

ความอิงอยู่กับช่องทางการขายใดช่องทางหนึ่ง

ต้นทุนการเปลี่ยนใจของลูกค้า

ข้อมูลที่ลูกค้ามี

ความหวั่นไหวต่อราคา

จำนวนสินค้าทดแทนที่มี

4. อำนาจการต่อรองของซัพพลายเออร์(Bargaining power of suppliers) – คุณกับซัพพลายเออร์ต้องพึ่งพากันเป็นหลักมากน้อยแค่ไหน ถ้าไม่มีซัพพลายเออร์เจ้านี้ คุณสามารถอยู่ได้หรือไม่ ยกตัวอย่างเช่นโรงแรมของคุณต้องพึ่งพาOTAเป็นหลักในการหาลูกค้า ถ้าไม่มีOTAหรือOTAอยากจะเพิ่มค่านายหน้าขึ้นมา คุณจะอยู่ได้ไหม

ปัจจัยที่มีผลต่ออำนาจการต่อรองของซํพพลายเออร์มีดังนี้

ต้นทุนในการเปลี่ยนแปลงซัพพลายเออร์

ดีกรีความต่างของสินค้าของซัพพลายเออร์แต่ละที่

ต้นทุนการผลิต

ความแตกต่างของซัพพลาย

จำนวนซัพพลายเออร์ต่อบริษัทที่ใช้บริการ

5. สภาวะการแข่งขันในอุตสาหกรรม(Industry Rivalry) – ความเข้มข้นของการเเข่งขันเป็นอย่างไร จำนวนคู่แข่งเยอะไหม ยิ่งแข่งขันสูงคุณก็ต้องเพิ่มขีดความสามารถของคุณให้สูงขึ้นตาม ไม่งั้นก็สู้เขาไม่ได้ คู่แข่งเป็นใครบ้าง มีจุดแข็งอะไรตรงไหน

ปัจจัยที่ใช้วิเคราะห์สภาพการแข่งขันมีดังนี้

ข้อได้เปรียบทางธุรกิจมีความยั่งยืนหรือไม่

การแข่งขันระหว่างช่องทางออฟไลน์ กับ ออนไลน์

งบประมาณการทำตลาด

ความมีประสิทธิภาพของกลยุทธ์

ความโปร่งใส

แบรนด์

ทั้งนี้ทั้งนั้นการประยุกต์ใช้5 Forces Modelกับธุรกิจโรงแรมอาจจะต้องเปลี่ยนแปลงไปตามประเภทของธุรกิจ  เช่น ข้อ5) ถ้าโรงแรมของคุณเป็นโรงแรม5ดาว ก็ต้องเทียบกับโรงแรมประเภทเดียวกัน โดยใช้โรงแรมชนิดอื่นๆเป็นสินค้าทดแทนในข้อ2)